Climate-Con 2025 – dwa dni, które połączyły region wokół klimatu. Ponad 900 uczestników wzięło udział w trzeciej edycji Śląskiego Konwentu Klimatycznego

Wydarzenie było odpowiedzią Województwa Śląskiego na dynamicznie postępujące zmiany klimatu i potrzebę wzmacniania odporności regionów na ich skutki. Tegoroczna odsłona konwentu po raz kolejny połączyła naukę, samorządy, biznes, organizacje społeczne, młodzież i mieszkańców, tworząc przestrzeń realnej rozmowy o przyszłości środowiska. 

Climate-Con 2025 zgromadził ponad 900 osób, które przez dwa dni uczestniczyły w 16 sesjach tematycznych, 6 blokach dyskusyjnych i rozbudowanej strefie expo skupiającej ponad 40 wystawców. W centrum tegorocznych rozmów znalazł się Regionalny Plan Adaptacji do zmian klimatu dla Województwa Śląskiego - pierwszy tego rodzaju dokument w Polsce, wyznaczający długofalowe kierunki działań proklimatycznych i prośrodowiskowych. 

Organizator - Województwo Śląskie - postawił na szeroką dostępność wydarzenia. Climate-Con stał się przestrzenią otwartą dla uczniów, studentów, seniorów, przedsiębiorców, specjalistów i przedstawicieli JST. Dialog, edukacja i prezentacja dobrych praktyk ponownie znalazły się w centrum konwentu. 

Wydarzenie stało się przestrzenią, w której nauka spotkała się z praktyką. Dyskusje prowadzone przez ekspertów z całego kraju i Europy pokazały, jak istotne stało się zintegrowane podejście do adaptacji, obejmujące gospodarkę wodną, bezpieczeństwo klimatyczne, planowanie przestrzenne, zdrowie publiczne, edukację oraz rozwój terenów poprzemysłowych. 

W sesji inauguracyjnej głos zabrali: 

• Rafał Adamczyk - Członek Zarządu Województwa Śląskiego,
• Marek Wójcik - Wojewoda Śląski,
• Ilona Jędrasik – Zastępca Dyrektora Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego,
• Wopke Hoekstra - EU Commissioner for Climate, Net Zero and Clean Growth (online).

Szczególnie dużo uwagi poświęcono wodzie jako zasobowi krytycznemu dla regionu, który jednocześnie doświadczał susz i powodzi. Eksperci podkreślili konieczność łączenia retencji z ochroną przeciwpowodziową oraz myślenia w kategoriach zlewni i współpracy ponad granicami administracyjnymi. Równolegle poruszano temat świadomości klimatycznej w świecie greenwashingu i dezinformacji, znaczenia odpowiedzialnej komunikacji i inicjatyw lokalnych, które realnie ograniczały emisje i poprawiały jakość powietrza. Ważną częścią dyskusji były także nowe technologie – w tym wykorzystanie sztucznej inteligencji do monitoringu środowiska i zarządzania energią – oraz rola miast i firm we wdrażaniu błękitno-zielonej infrastruktury, modeli biznesowych opartych na ESG i praktycznych działań adaptacyjnych. 

Wątek bezpieczeństwa klimatycznego powracał w rozmowach o zarządzaniu energią, komunikacji kryzysowej i zdrowiu publicznym. Zwrócono uwagę na pojawiające się nowe choroby, skutki fal upałów oraz rosnące wyzwania dla systemów ochrony zdrowia. Silnym akcentem była również refleksja nad kapitałem naturalnym i potencjałem zielonej transformacji Śląska. Przykłady rewitalizacji terenów pogórniczych pokazały, że zdegradowane obszary mogą stać się przestrzeniami rekreacji, retencji i ochrony bioróżnorodności, a „nowa przyszłość starych terenów” już się w regionie materializuje. 

Climate-Con 2025 to jednak nie tylko debaty, lecz także intensywnie rozwijająca się strefa expo. W tym roku udział wzięło ponad 40 wystawców: instytucji badawczych, uczelni, fundacji, organizacji społecznych, samorządów, projektów krajowych i europejskich, w tym licznych inicjatyw LIFE. Wystawcy prezentowali technologie środowiskowe, narzędzia edukacyjne, wyniki badań, prototypy, instalacje i działania społeczne. Strefa stała się przestrzenią, w której uczestnicy mogli rozmawiać z praktykami, ekspertami i twórcami rozwiązań na rzecz klimatu. Od stanowisk dotyczących jakości powietrza, retencji i bioróżnorodności, po edukację, zdrowie publiczne, transport, leśnictwo i miejskie planowanie. Expo było miejscem, gdzie każdy znalazł coś dla siebie. Dla wielu gości strefa wystawiennicza stała się najważniejszym punktem wydarzenia, bo tu teoria zamieniała się w działanie. 

Obok części konferencyjnej odbył się bogaty program wydarzeń towarzyszących. Warsztaty „Mozaika klimatyczna” pomogły uczestnikom zrozumieć systemowe powiązania przyczyn i skutków kryzysu klimatycznego, „RewitaCITY” i „Projektowanie dla klimatu” skupiły się na przyszłości śląskich miast, terenach poprzemysłowych i błękitno-zielonej infrastrukturze. Rozstrzygnięcie Klimatycznego Turnieju Debat Oksfordzkich Blue Sky 2025 udowodniło, że młodzież potrafi rozmawiać o klimacie na najwyższym poziomie merytorycznym i obywatelskim. Silną obecność sztuki zaznaczyły m.in. wystawa trash-artu „Odpowiedzialne rzemiosło i upcykling”, pokaz biżuterii „Skarby Ziemi. Biżuteria dla Klimatu”, ekspozycja „Klimaty sztuki” oraz dwie wystawy fotograficzne o Metropolii, a lokalny kontekst wydarzenia podkreśliło zwiedzanie Stadionu Śląskiego z przewodnikiem. 

Silnym akcentem edukacyjnym było rozstrzygnięcie konkursu „Klimatyczna Akcja – Małe Zmiany, Wielki Efekt!”. Uczniowie zaprezentowali projekty, które pokazały, jak szkoły stawały się laboratoriami zmiany klimatycznej na poziomie lokalnym. W kategorii „Szkolna przestrzeń” młodzież przedstawiła rozwiązania wzmacniające odporność budynków i terenów szkolnych na fale upałów, intensywne opady, powodzie i susze, od zacienionych stref odpoczynku, przez zielone dachy, po systemy małej retencji. W kategorii „Edukacja” zaprezentowano kampanie, filmy, warsztaty i szkolne akcje informacyjne, które angażowały całą społeczność w rozmowę o klimacie. Z kolei w kategorii „Adaptacja” szkoły pokazały już zrealizowane inwestycje i zmiany organizacyjne, od modernizacji energetycznej po nowe zasady korzystania z przestrzeni, które pomagały lepiej przygotować się na skutki zmian klimatu. Wręczenie nagród stało się momentem, w którym to młode pokolenie symbolicznie przejęło głos w debacie o przyszłości.

Trzecia edycja Climate-Con pokazała, że Śląskie konsekwentnie buduje swoją odporność na zmiany klimatu, a mieszkańcy regionu chcą i potrafią współdecydować o kierunkach transformacji środowiskowej. Klimat, woda, energia, zdrowie, gospodarka i przestrzeń połączyły się tu w jedno wyraźne przesłanie: skuteczne działanie wymaga współpracy. Climate-Con 2025 pozostawił po sobie nie tylko wnioski i rekomendacje, lecz przede wszystkim poczucie, że dialog, otwartość i partnerstwo są fundamentem udanej adaptacji do zmian klimatu – a Śląsk jest miejscem, gdzie ta rozmowa już realnie przekłada się na działanie.