Śląskie Centrum Klimatu

Tytuł projektu: Śląskie Centrum Klimatu - Etap I

Program/oś priorytetowa/działanie/poddziałanie:

Projekt realizowany w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027

Priorytet FESL.02 Fundusze Europejskie na zielony rozwój

Działanie FESL.02.17 Budowanie świadomości na rzecz klimatu

Lider Projektu:

• Województwo Śląskie

Partnerzy projektu:

• Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych,
• Politechnika Śląska,
• Uniwersytet Śląski w Katowicach,
• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.

Okres realizacji projektu:

01.10.2025 – 30.06.2028

Wartość projektu/dofinansowanie:

Całkowita wartość projektu wynosi 8 000 019,12zł.

Łączna wysokość wydatków kwalifikowalnych projektu wynosi 8 000 019,12 zł:

• dofinansowanie ze środków europejskich w kwocie 6 800 016,25zł, co stanowi 85% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu,
• wkład własny w kwocie 1 200 002,87 zł, co stanowi 15% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu.

Grupa docelowa:

Projekt skierowano w szczególności do wszystkich mieszkańców oraz jednostek samorządu terytorialnego z terenu województwa śląskiego.

Cel projektu:

Celem głównym projektu jest utworzenie Śląskiego Centrum Klimatu (ŚCK) – regionalnego ośrodka rozwoju kompetencji i wiedzy w zakresie adaptacji do zmian klimatu. ŚCK będzie trwałym narzędziem wspierającym jednostki samorządu terytorialnego (JST) oraz mieszkańców województwa śląskiego
w podejmowaniu działań na rzecz budowania odporności klimatycznej, zgodnie z priorytetami wyznaczonymi w Strategii Rozwoju Województwa „Śląskie 2030 – Zielone Śląskie”oraz
w Regionalnym Planie Adaptacji do zmian klimatu (RPA)- pierwszym tego typu dokumentem w kraju – opracowanym przez Województwo Śląskie.

Opis projektu:

ŚCK będzie trwałym narzędziem wspierającym samorządy i mieszkańców województwa w budowaniu odporności klimatycznej, zgodnie z priorytetami Regionalnego Planu Adaptacji (RPA) i Strategii „Śląskie 2030 – Zielone Śląskie”.

Kluczowe założenia i działania:

• Cykl warsztatów specjalistycznych dla JST, organizowanych dla czterech subregionów województwa.

Projekt zakłada wdrożenie kompleksowego programu edukacyjnego adresowanego do samorządów, mieszkańców i interesariuszy regionalnych. Trzonem działań będzie cykl warsztatów specjalistycznych dla JST, realizowany we współpracy z partnerami naukowymi. Spotkania będą mieć charakter konsultacyjno-edukacyjny, zorientowany na praktyczne zastosowania, planowanie strategiczne
i analizę rzeczywistych przypadków. Warsztaty zostaną przeprowadzone w podziale na cztery subregiony województwa, z uwzględnieniem lokalnych wyzwań klimatycznych i planistycznych.

Ich program obejmuje 5 bloków tematycznych wstępnie określonych: Wprowadzenie, Woda, Planowanie i rozwój, Rozwiązania, Narzędzia.

• Kampania informacyjno-edukacyjna „Śląskie dla klimatu”

Kampania „Śląskie dla klimatu” to regionalne działanie informacyjno-edukacyjne skierowane do mieszkańców województwa śląskiego. Jej celem jest zwiększenie świadomości na temat przyczyn
i skutków zmian klimatu oraz promowanie praktycznych działań adaptacyjnych możliwych do wdrażania na poziomie indywidualnym i lokalnym. Kampania realizowana będzie z wykorzystaniem różnorodnych kanałów komunikacji, w tym internetu, mediów społecznościowych, mediów tradycyjnych oraz materiałów edukacyjnych dostępnych w przestrzeni publicznej.

• Mobilny punkt edukacji klimatycznej

Mobilny punkt edukacji klimatycznej to narzędzie bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami województwa śląskiego, umożliwiające prowadzenie działań edukacyjnych w przestrzeni lokalnej. Punkt będzie obecny m.in. podczas wydarzeń plenerowych, spotkań lokalnych i inicjatyw społecznych. Jego zadaniem jest przybliżanie zagadnień związanych z adaptacją do zmian klimatu, zielono-niebieską infrastrukturą, gospodarką wodną oraz poprawą jakości środowiska. Mobilna forma pozwala dotrzeć do różnych grup odbiorców, także w mniejszych miejscowościach i sprzyja angażowaniu mieszkańców poprzez interaktywne formy przekazu.

• Portal „Regionalna Baza Wiedzy o klimacie”

Portal „Regionalna Baza Wiedzy o klimacie” to ogólnodostępna platforma internetowa gromadząca
i udostępniająca wiedzę na temat zmian klimatu i działań adaptacyjnych w województwie śląskim. Portal będzie prezentować praktyczne informacje, dobre praktyki, materiały edukacyjne, analizy oraz przykłady rozwiązań wdrażanych przez samorządy i społeczności lokalne.

• Wizyty studyjne i wymiana doświadczeń:

Projekt zakłada również organizację wizyt studyjnych jako przestrzeni wymiany doświadczeń
i promocji dobrych praktyk. ŚCK stanie się trwałym elementem regionalnej polityki adaptacyjnej, fundamentem dla przyszłych działań wdrożeniowych.

• Infrastruktura demonstracyjna

Uzupełnieniem dla powyższych działań będą przedsięwzięcia edukacyjne z elementami infrastruktury demonstracyjnej, służącej promowaniu innowacyjnych rozwiązań adaptacyjnych w zakresie błękitno-zielonej infrastruktury (BZI), przeciwdziałania miejskiej wyspy ciepła (MWC), efektywności energetycznej czy planowania przestrzennego.

Efekty:

Realizacja projektu przyczyni się do:

• Zwiększenia kompetencji i wiedzy jednostek samorządu terytorialnego w zakresie adaptacji do zmian klimatu.
• Podniesienia poziomu świadomości klimatycznej mieszkańców województwa śląskiego.
• Lepszego przygotowania gmin i miast do reagowania na skutki zjawisk ekstremalnych, takich jak fale upałów, susze czy intensywne opady.
• Upowszechnienia nowoczesnych i przyjaznych środowisku rozwiązań adaptacyjnych, w tym opartych na naturze.
• Zbudowania sieci współpracy nauka–samorząd–społeczeństwo.
• Stworzenia trwałego systemu wsparcia edukacyjnego i informacyjnego w obszarze polityki klimatycznej regionu.

Informacje z działalności Śląskiego Centrum Klimatu dostępne są na portalu „Regionalna Baza Wiedzy o klimacie”.